Sáp nhập tỉnh Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình

Việt Nam lên kế hoạch sáp nhập tỉnh Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình thành tỉnh mới, dự kiến tên Ninh Bình, với trung tâm hành chính tại TP. Ninh Bình. Quyết định chiến lược này nhằm tinh gọn bộ máy, thúc đẩy kinh tế – xã hội, nhưng cũng đối mặt nhiều thách thức. Bài viết này Nhà Đẹp Việt Nam sẽ làm rõ lộ trình, lợi ích, khó khăn và thông tin cần biết cho người dân.

Lộ trình sáp nhập: Tốc độ và quyết tâm

Kế hoạch sáp nhập được Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình Phạm Quang Ngọc phê duyệt, với Ninh Bình đóng vai trò chủ trì, điều phối các hoạt động giữa ba tỉnh. Quá trình này được thực hiện khẩn trương, với các mốc thời gian cụ thể:

• Trước ngày 23/4/2025: Các huyện, thành phố, thị xã tại ba tỉnh tổ chức lấy ý kiến cử tri về việc sáp nhập. Hoạt động này được tiến hành dân chủ, đồng bộ với việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã. Kết quả sẽ được tổng hợp và gửi về Sở Nội vụ tỉnh Ninh Bình.
• Ngày 25–26/4/2025: Hội đồng Nhân dân (HĐND) cấp xã và cấp huyện tổ chức họp để thảo luận và biểu quyết về chủ trương sáp nhập.
• Ngày 28/4/2025: HĐND ba tỉnh Hà Nam, Nam Định, và Ninh Bình tổ chức phiên họp đặc biệt để thông qua nghị quyết thống nhất sáp nhập, tạo cơ sở pháp lý trình lên Chính phủ.
• Ngày 29/4/2025: Sở Nội vụ tỉnh Ninh Bình hoàn thiện hồ sơ Đề án và tờ trình, gửi tới Chính phủ và Bộ Nội vụ để xem xét phê duyệt.

Sự phối hợp giữa các cơ quan như Sở Nội vụ, Ban Tổ chức Tỉnh ủy, và Văn phòng UBND của ba tỉnh đảm bảo quá trình diễn ra trơn tru. Dự thảo Đề án đã được soạn thảo và đang được trình lên các cấp lãnh đạo để hoàn thiện trước khi lấy ý kiến chính thức từ Hà Nam và Nam Định.

Lợi ích từ sáp nhập tỉnh

Việc hợp nhất ba tỉnh mang lại nhiều lợi ích chiến lược, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của khu vực Đồng bằng sông Hồng:

• Tinh giản bộ máy quản lý: Sáp nhập giúp giảm số lượng cơ quan hành chính, tiết kiệm ngân sách cho vận hành và nhân sự. Theo mục tiêu của Nghị quyết 60/NQ-TW năm 2025, Việt Nam hướng tới giảm từ 63 tỉnh, thành xuống còn 34 đơn vị cấp tỉnh, tối ưu hóa mô hình chính quyền hai cấp.
• Tăng cường nguồn lực: Tỉnh mới, với dân số khoảng 4,4 triệu người và diện tích gần 3.942 km², sẽ tập trung nguồn lực tài chính, nhân lực, và cơ sở hạ tầng để triển khai các dự án lớn về công nghiệp, du lịch, và giao thông.
• Phát huy thế mạnh kinh tế: Hà Nam nổi bật với các khu công nghiệp, Nam Định là trung tâm dệt may và nông nghiệp, còn Ninh Bình là điểm đến du lịch với các di sản như Tràng An và Hoa Lư. Năm 2023, tổng GRDP của ba tỉnh đạt khoảng 271.641 tỷ đồng, và tỉnh mới có tiềm năng đóng góp tới 24% GDP cả nước.
• Tối ưu hóa hạ tầng: Thành phố Ninh Bình, với vị trí giao thông thuận lợi và cơ sở vật chất hiện đại, là lựa chọn lý tưởng cho trung tâm hành chính. Điều này giúp tiết kiệm chi phí xây dựng mới và tận dụng các tiện ích sẵn có, như sân bay Sao Vàng (cách 80 km) và quốc lộ 1A.

Thách thức cần đối mặt

Mặc dù đầy triển vọng, quá trình sáp nhập đối mặt với một số khó khăn:

• Đồng thuận từ cộng đồng: Tên gọi “tỉnh Ninh Bình” và việc đặt trung tâm hành chính tại đây có thể gây tâm lý tiếc nuối ở cư dân Hà Nam và Nam Định, nơi có bề dày lịch sử và văn hóa riêng. Công tác tuyên truyền cần rõ ràng để người dân hiểu lợi ích lâu dài, như trường hợp Quảng Bình đạt 97,9% đồng thuận khi sáp nhập với Quảng Trị.
• Bảo tồn bản sắc văn hóa: Mỗi tỉnh có di sản riêng, như lễ hội Tịch Điền (Nam Định) hay chùa Bái Đính (Ninh Bình). Việc giữ gìn các địa danh lịch sử và truyền thống văn hóa là yếu tố quan trọng để tránh cảm giác mất mát bản sắc.
• Sắp xếp đơn vị cấp xã: Ba tỉnh dự kiến giảm từ 398 xuống 129 đơn vị hành chính cấp xã (giảm 68,8%). Quá trình này đòi hỏi sự cẩn trọng trong việc đặt tên mới, ưu tiên các địa danh như Hoa Lư, Phát Diệm, và đảm bảo sự đồng thuận từ người dân.
• Quản lý an ninh và quốc phòng: Trung tâm hành chính tại Ninh Bình cần được đầu tư để đáp ứng yêu cầu quản lý một tỉnh lớn, đồng thời đảm bảo kết nối thuận lợi với các khu vực khác trong tỉnh.

Thông tin dành cho người dân

• Biển số xe và giấy tờ: Theo Nghị quyết 190/2025/QH15 và Thông tư 79/2024/TT-BCA, người dân không cần đổi biển số xe (Hà Nam: 35, Nam Định: 18, Ninh Bình: 36) hoặc giấy tờ hành chính sau sáp nhập, trừ trường hợp giấy tờ hỏng hoặc hết hạn. Điều này giúp giảm thiểu chi phí và phiền hà.
• Tên gọi đơn vị hành chính: Các địa danh lịch sử như Hoa Lư, Cúc Phương, hay Phát Diệm sẽ được ưu tiên giữ lại để bảo tồn ký ức văn hóa. Người dân được khuyến khích đóng góp ý kiến về tên gọi mới.
• Dịch vụ công và hạ tầng: Trung tâm hành chính tại thành phố Ninh Bình sẽ tận dụng cơ sở vật chất hiện đại, đảm bảo chính quyền mới vận hành hiệu quả. Các dự án giao thông, trường học, và bệnh viện sẽ được đầu tư để phục vụ cư dân tỉnh mới.

Học hỏi từ các tỉnh khác

Các tỉnh như Hà Tĩnh, Điện Biên, và Quảng Bình cung cấp những bài học giá trị:

• Hà Tĩnh: Giảm từ 209 xuống 70 đơn vị cấp xã, ưu tiên chọn trụ sở tại khu vực có hạ tầng giao thông tốt, giúp chính quyền mới hoạt động ổn định.
• Điện Biên: Giảm 65,1% đơn vị cấp xã, giữ lại các địa danh như Mường Phăng, Điện Biên Phủ, và tổ chức lấy ý kiến đến tận thôn, bản để đảm bảo tính dân chủ.
• Quảng Bình: Đạt gần 98% đồng thuận nhờ tuyên truyền qua nhiều kênh thông tin, từ họp dân đến mạng xã hội. Người dân đề xuất giữ tên thôn để duy trì truyền thống.

Sáp nhập Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình thành tỉnh Ninh Bình là bước tiến đột phá, tinh gọn bộ máy, thúc đẩy phát triển bền vững. Với lộ trình rõ ràng và sự tham gia của người dân, tỉnh mới hứa hẹn trở thành động lực kinh tế – văn hóa ở Đồng bằng sông Hồng. Tuy nhiên, cần chú trọng tuyên truyền, bảo tồn bản sắc, và đầu tư hạ tầng để đảm bảo thành công, tạo thực thể mạnh mẽ cho tương lai.